Người sáng tạo ra huy hiệu là hai họa sĩ Mai Văn Hiến và Nguyễn Bích, đều là những bậc đại thụ của nền mĩ thuật cách mạng. Huy hiệu hình tròn được làm bằng thép, trên cùng mặt huy hiệu là chữ Xuân 1954, bên dưới có hình ảnh lá cờ đỏ sao vàng, trên cờ có dòng chữ: Quyết chiến quyết thắng. Dưới lá cờ là hình ảnh người chiến sĩ đội mũ nan cầm súng đang trong tư thế xung phong, dưới cùng là dòng chữ màu trắng trên nền màu xanh: “Chiến sĩ Điện Biên Phủ”.

Đây là phần thưởng cao quý của Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hòa tặng những cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam đã tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ từ 13/3 đến 7/5/1954 đặt ra theo quyết định của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Trong thư gửi các chiến sĩ Điện Biên sau chiến thắng, Bác Hồ đã viết: “Gửi toàn thể cán bộ và chiến sĩ ở mặt trận Điện Biên Phủ. Trước hết Bác gửi lời thân ái thăm các chú thương binh. Toàn thể các chú cũng như cán bộ và chiến sĩ ở toàn quốc quyết tâm giành được thắng lợi lớn để chúc thọ Bác. Bác quyết định khao các chú. Khao thế nào tùy theo điều kiện, nhưng nhất định khao. Thế là Bác cháu ta càng vui. Vui để cố gắng mới, để khắc phục khó khăn mới và tranh thắng lợi mới. Bác và Chính phủ định thưởng cho các chú huy hiệu Chiến sĩ Điện Biên Phủ. Các chú tán thành không? Bác dặn các chú một lần nữa. Chớ vì thắng mà kiêu, chớ chủ quan khinh địch, phải luôn luôn sẵn sàng làm tròn nhiệm vụ Đảng và Chính phủ giao cho các chú”.

Chiến sĩ Nguyễn Văn Cốc, biên chế Sư đoàn F312 được F312 trao tặng Huy hiệu “Chiến sĩ Điện Biên Phủ” vì có thành tích tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ, đặc biệt có thành tích tham gia trận đánh đồi Độc Lập đêm 14/3/1954.

Gần 6 thập kỷ đã trôi qua, cán bộ, chiến sĩ tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ, nay người đã mất, người tuổi rất cao, nhưng chiếc huy hiệu “Chiến sĩ Điện Biên Phủ” luôn được các cựu chiến binh và gia đình tự hào, gìn giữ.