Bản thảo “Lịch sử Đoàn TNCQ Việt Nam” được viết tay vào mặt sau tờ xã luận Báo Tiên phong và được tập hợp thành cuốn sách lịch sử Đoàn đầu tiên năm 1950 do đ/c Nguyễn Lam – Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn TNCQ Việt Nam chủ biên.

Bản thảo gồm 27 trang với 4 phần nội dung cơ bản: Đoàn Thanh niên cứu quốc Việt Nam trong công cuộc kháng Nhật, đuổi Pháp (20/4/1941-19/8/1945); Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ chính quyền nhân dân (19/8/1945-19/12/1946); Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam trong cồng cuộc kháng chiến và kiến quốc (từ 19/12/1946); Sự chuyển hướng lớn của Đoàn tại Đại hội đại biểu Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam lần thứ I, tháng 2/1950.